Projektowanie przestrzeni publicznej nie jest prostym zadaniem. Trzeba sprostać wielu problemom oraz wymaganiom i oczekiwaniom ludzi, którzy będą z infrastruktury korzystać. Jednym z większych problemów jest wybranie odpowiedniego materiału, który zostanie zastosowany w projekcie przestrzeni publicznej. Musi on współgrać z resztą otoczenia i przy okazji być praktycznym, by nie przeszkadzać mieszkańcom w codziennym funkcjonowaniu. Jak więc się za to zabrać?
Zanim w ogóle zajmiemy się projektowaniem, trzeba zadać sobie pytanie; jaka powinna być przestrzeń publiczna? Przede wszystkim musi być łatwo dostępna dla wszystkich; dzieci, dorosłych, osób starszych, czy niepełnosprawnych. Taka przestrzeń nie może nikogo wykluczać, w końcu jak nazwa wskazuje, jest ona publiczna. Tak więc nasz projekt przestrzeni publicznej musi być przede wszystkim inkluzywny.
Co jeszcze powinno ją wyróżniać? Cóż, przestrzenie publiczne we współczesnej urbanistyce i architekturze zgodnie z obecnymi trendami, powinny być zielone i ekologiczne. W wielu miejscach odchodzi się już od tak zwanej betonozy, czyli kompletnego zalania okolicy betonem. Więcej o tym zjawisku możesz przeczytać w artykule: “Brutalizm – styl architektoniczny, w którym dominuje beton”
Zamiast tego opiewa się za bardziej zbilansowanym projektem przestrzeni publicznej, który będzie łączył współczesne materiały jak beton, z zielenią i naturą. W końcu znacznie lepsza jest równowaga, gdzie część rzeczy jest wykonana z betonu, jak ścieżki, ławki czy architektura interaktywna w przestrzeni publicznej, a resztę wypełnia zieleń drzew i traw.
No, ale skoro już wiemy, jakie powinno być takie miejsce, następnym krokiem będzie zadanie sobie pytania, dla kogo ona jest. W końcu strefa dla dzieci będzie się różnić od tej dla dorosłych i vice versa. Najmłodszym pewnie dalibyśmy jakiś plac zabaw, a starszym więcej ławek i stołów do siedzenia. Dlatego projektowanie przestrzeni publicznej musi zacząć się od zdefiniowania grupy i przeznaczenia docelowego. Wtedy znacznie łatwiej będzie ustalić jak cały projekt poprowadzić i co będzie musiał w sobie zawierać.
To, jakie elementy tworzą projekt przestrzeni publicznej, zależy od tego, dla kogo ma być przeznaczona. Im większa grupa, tym szersza ilość opcji, które powinniśmy wziąć pod uwagę. Jednak jest parę standardowych i wymaganych elementów, które każdy projekt przestrzeni publicznej musi wziąć pod uwagę.
Przede wszystkim są to ścieżki. Najlepiej, aby były one gładkie i wytrzymałe, by nie przeszkadzały nikomu w poruszaniu się. Tu dobrym wyborem mogą być płyty betonowe, które cechują się prostym montażem i wysokim stopniem inkluzywności. W większości są niesamowicie gładkie, co pomaga osobom na wózku, czy rodzinom z dziećmi w wózkach. Do tego łatwo się je czyści, co pomaga w utrzymaniu ich w czystości. Dlatego przestrzenie publiczne we współczesnej urbanistyce i architekturze tak często są wyłożone betonowymi ścieżkami. Do tego często korzysta się z płyt zakupionych specjalnie na zamówienie i najwyższej jakości, takie jak robi np. Modern Concrete. Te różnią się znacząco od tych z sieciówek, a więcej na ten temat możesz przeczytać w artykule: Różnice pomiędzy płytami z betonu architektonicznego z Modern Concrete a z sieciówek.
Kolejnym ważnym elementem są ławki. Niezależnie od grupy wiekowej, każdy potrzebuje chwili wytchnienia, dlatego projekt przestrzeni publicznej powinien je w sobie zawierać. Najczęściej są one wykonywane z drewna, co choć jest estetyczne, to jeżeli chodzi o użytkowanie, to nie jest najlepszym pomysłem. Drewno potrzebuje regularnej konserwacji, by zachować dobry wygląd, a do tego dosyć łatwo je uszkodzić. Dlatego drewniane ławki lepiej sprawdzą się w przydomowych ogródkach, aniżeli w przestrzeni publicznej. Co więc zrobić, gdy już na tym etapie projektowanie przestrzeni publicznej może spędzać nam sen z powiek? Najlepiej zainwestować w coś bardziej wytrzymałego np. beton. Takie ławki świetnie się sprawdzą, głównie przez ich wytrzymałość na uszkodzenia oraz warunki pogodowe.
Balans to klucz do tego, by nasz projekt się przyjął. Projektowanie przestrzeni publicznej polega właśnie na zachowaniu równowagi między naturą i urbanistyką. Więc np. beton może stanowić jedynie akcent, w postaci ścieżek, koszy, ławek albo można wykorzystać płyty elewacyjne betonowe na budynkach w miejscach publicznych. Resztę otoczenia można wypełnić zielenią i niekoniecznie muszą być to drzewa czy trawy. Dobrym pomysłem mogą być również krzewy, kwiaty czy nawet oczka wodne.
Jak więc widać, sposobów na projektowanie przestrzeni publicznej jest wiele. Jednak wszystkie z naszych pomysłów i rozwiązań powinny finalnie służyć ludziom i być dla nich dostępne.
