Podwyżki cen energii i kosztów ogrzewania sprawiają, że coraz więcej osób zwraca uwagę na rozwiązania energooszczędne. Tym bardziej że nowe regulacje prawne narzucają na właścicieli budynków dostosowanie ogrzewania do norm obowiązujących w zakresie zużywania energii oraz emisji spalin. Obecnie prawo budowlane zostało zaostrzone w zakresie dopuszczalnych współczynników przenikania ciepła dla przegród budowlanych. Oznacza to w praktyce, że nowo budowane domy powinny być energooszczędne. Czym się charakteryzują?
Budynek o takim charakterze zużywa do 5 razy mniej energii potrzebnej na ogrzewanie. Jeszcze kilka lat temu tego typu budowle były stosunkowo drogie, obecnie jednak ceny praktycznie zrównały się z typowym budownictwem, a domy energooszczędne kosztują zaledwie 3-5% więcej od standardowych. Różnica ta wynika z konieczności zastosowania odpowiednich materiałów izolacyjnych oraz technik montażu.
Domy energooszczędne budowane po 2013 roku muszą charakteryzować się współczynnikiem przenikania ciepła dla ścian na poziomie maksymalnie 0,3 W/m²K, a od 2021 roku współczynnik ten nie powinien być wyższy niż 0,2 W/m²K. Wymaga to zastosowania specjalnych materiałów budowlanych oraz okien i drzwi o bardzo niskim współczynniku przenikania ciepła.
Kolejnym współczynnikiem, na który budowlańcy muszą zwracać uwagę od 2014 roku jest współczynnik EP wyrażony w kWh/m²rok. Parametr ten określa roczne zapotrzebowanie na energię pierwotną zużywaną do ogrzewania, wentylacji, chłodzenia i grzania wody użytkowej. Od 2017 roku dopuszczalne EP wynosi 95 kWh/m²rok, a od 2021 roku, 70 kWh/m²rok aby można było uznać energooszczędny dom. Projekt ten właściwie jest już zbliżony do domów pasywnych.
Dom energooszczędny i jego parametry określa jeszcze inny współczynnik EUco. Określa on zapotrzebowanie domu energooszczędnego na ciepło do ogrzewania i wentylacji, ale bez uwzględnienia rodzaju energii, sprawności urządzeń i strat środowiskowych.
Budownictwo energooszczędne staje się już standardem, jednak o tym, czy dom jest energooszczędny można mówić dopiero, gdy na etapie budowy i eksploatacji obniży się jego zapotrzebowanie na energię do poziomu poniżej 70 kWh/m²rok.
powyżej 70 kWh/m²/rok – dom nieenergooszczędny,
30-70 kWh/m²/rok – dom energooszczędny,
15-30 kWh/m²/rok – dom niskoenergetyczny,
1-15 kWh/m²/rok – dom pasywny,
0 kWh/m²/rok – dom zero energetyczny.
Od 2017 roku teoretycznie wszystkie budynki powinny być projektowane z myślą o energooszczędności, tak wynika z przepisów budowlanych. Aby zaprojektować dom energooszczędny wymaganych jest kilka elementów do spełnienia:
Budynek musi mieć dobrą izolację przegród zewnętrznych, w tym drzwi i okien. Same okna muszą być również energooszczędne poniżej 1,1 W/m2K. Przez okna ucieka od 25% do nawet 40% ciepła.
Brak mostków termicznych. Czy wiesz, że płyty z betonu architektonicznego bardzo dobrze nadają się do wykańczania izolowanych ścian?
Sprawny system wentylacji mechanicznej z rekuperacją i odzyskiem ciepła.
Wydajną instalację grzewczą zużywającą niewiele energii.
Budynek powinien zostać tak zaprojektowany, by ograniczał zużycie energii podczas codziennej eksploatacji: na oświetlenie, pracę urządzeń AGD itd.
Minimalizowanie kosztów wymaganych do ogrzania i eksploatacji obiektu, to tylko jedna z korzyści, na jakie można liczyć decydując się na energooszczędne instalacje w domu. Poprawa izolacji termicznej zwiększy komfort mieszkania, a zainstalowanie wydajnej klimatyzacji i rekuperacji zapewni zdrowszy klimat w pomieszczeniu i zmniejszy ryzyko wypadków typowych podczas okresu grzewczego, np. zatruć czadem i pożarów.
W starym budownictwie jednorodzinnym lub wielorodzinnym i w budynkach sprzed 2009 roku nie przykładano uwagi do tego typu rozwiązań. Domy pasywne i energooszczędne muszą być zaprojektowane i wykonane zgodnie z odpowiednimi technikami, dlatego przerobienie starego budynku na energooszczędny nie jest łatwe. Wymagane jest odpowiednie izolowanie ścian, wymiana okien i drzwi na spełniające nowoczesne standardy, wymiana systemu CO. Jest to drogie rozwiązanie i nie zawsze opłacalne. Można jednak częściowo ograniczyć koszty zużycia energii wymieniając kocioł CO na nowoczesny, instalując wydajne kaloryfery oraz stosując się do zasad racjonalnego gospodarowania energią.